«جزیره برگمن»: اثر غیر-برگمنی با مصالح برگمنی. فیلمی در جغرافیای برگمنی، با موقعیت‌های برگمنی اما با حال‌وهوا و look ِ غیر-برگمنی.

 

فیلم با سفر زوج فیلم‌سازی (تیم راث و ویکی کریپس) به جزیره فارو برای اقامت موقت و نوشتن فیلم‌نامه شروع می‌شود، جزیره‌ای که سال‌ها محل زندگی و لوکیشن فیلم‌های اینگمار برگمن بوده است. آن دو مشغول نوشتن می‌شوند. مرد مرتب می‌نویسد و جلو می‌رود، زن متوقف است و کند پیش می‌رود. کم‌کم بخش‌هایی از فیلمِ ذهنی زن را می‌بینیم…

 

میا هانسن-لاو رابطه این زوج (عجیب پتانسیل تبدیل شدن به یک «صحنه‌هایی از یک ازدواج» را دارد)، سفرهای توریستی در آن جزیره (بازدید لوکیشن‌های فیلم‌های برگمن) و جغرافیای عجیب آن‌جا را بهانه می‌کند تا شیوه بازیگوشانه‌ای برای نزدیک شدن به زن و دغدغه‌هایش پیدا کند. او سعی می‌کند از مدل آشنای سینمای برگمن فاصله بگیرد (تلاش برای نزدیک شدن به لایه‌های درونی آدم‌ها، شخصیت‌های درگیر یک مساله وجودی و اعتقادی، متکی بودن بسیاری از موقعیت‌ها به دیالوگ و اکستریم کلوزآپ‌های منحصربه‌فرد برگمنی) تا بیننده‌ی جدی آن مدل سینمای هنری را خلع سلاح کند و در عوض غافلگیری‌های روایی به‌شکل ساده و خودانگیخته‌ای موقعیت‌ها را جلو برند.

 

فیلم‌های میا هانسن-لاو تشخص سبکی ویژه‌ای ندارند. امتیاز فیلم‌های او بافت آن‌ها است: در «آینده یا همان Things to come» ایزابل هوپر به عنوان معلم فلسفه سر کلاس یا در دفتر انتشارات به‌طرز دلنشینی باورپذیر و متقاعدکننده است و ارتباطش در خانه با همسر، دختر و با دانشجویش ملموس و عمیق است. «جزیزه برگمن» هم از این نظر در اغلب صحنه‌ها موفق است. تیم راث با قد کوتاه، سکوت و دست‌هایی در جیب شلوار جین‌ بدون این‌که کار عجیب و غریبی کند نقش یک فیلم‌ساز شناخته شده را فوق‌العاده از کار در می‌آورد. زیباترین نماهای فیلم دوچرخه سواری و راه رفتن ویکی کریپس در ساحل با آن پاهای کشیده و شلوار کوتاه و کتانی است.

 

تا قبل از پرده آخر، غافلگیری‌ها و موقعیت‌های زنده و ملموس فیلم اجازه نمی‌دهد که انتظارات آشنای سینمای هنری جلوی تر و تازگی فیلم را بگیرد. اما ده پانزده دقیقه نهایی فیلم در حالی که همه‌چیز آماده است تا با ایده‌ای جسورانه به تنهایی با زن همراه و به او نزدیک شویم تا این سفر تبدیل به تجربه‌ای یگانه شود، ناگهان فیلم به شکل باورنکردنی به سمت یک انحرافِ آشنای روایی کشیده می‌شود و فیلم با چند فصل معیوب تمام می‌شود (یا بهتر بگویم متوقف می‌شود). با این فصل‌های پایانی، «جزیره برگمن» برای بیننده حسی دوگانه می‌سازد. بدیع و اصیل در سطح میکرو (در جزئیات هر صحنه) و ناکام و معیوب در سطح ماکرو (کلیت).